Bosch Lezing 4: In navolging van de jaarlijkse Bosch Lezing organiseren de manifestatie Jheronimus Bosch 500 en het Jheronimus Bosch Art Center 12 bijzondere lezingen: de Bosch Lezingen. Gratis toegankelijk, één keer per maand op zondagmiddagen van 15.00 tot 16.00 uur Bekende sprekers behandelen het leven en de tijd van Jheronimus Bosch (±1450 – 1516). Over onderwerpen als gezondheid, humor, eten in de middeleeuwen, moraliteit en hoe Spanje Bosch zich toe-eigende. Dr. Hans de Waardt vertelt deze middag meer over de manier waarop in de tijd van Bosch gedacht werd over de humorenleer: het idee dat gemoedstoestanden en geestelijke aandoeningen bepaald werden door een balans of disbalans in vier lichaamssappen.

Let op: de locatie van deze Bosch Lezing is gewijzigd in de Grote Kerk, Kerkstraat 20 in ‘s-Hertogenbosch

Dr. Hans de Waardt studeerde Middeleeuwse Geschiedenis gedaan aan de Universiteit van Amsterdam met culturele antropologie en wijsbegeerte als bijvakken. Een promotie volgde op het proefschrift Toverij en samenleving. Holland 1500-1800. De Waardt doceert bij de faculteit Geesteswetenschappen van de Vrije Universiteit en coördineert het Mastertraject Medische Geschiedenis in samenwerking met het LUmc, het UMC Maastricht, het VUmc en de UvA. Zijn expertise spitst zich toe op drie gebieden, het geloof in hekserij, toverij, demonische bezetenheid en magie; medische geschiedenis en humanisme, spiritualisme en religieuze tolerantie in de 16de en de 17de eeuw.

In zijn lezing gaat hij in op de humorenleer. Volgens de oude Grieken werd de gemoedstoestand van mensen bepaald door het (on)evenwicht tussen vier lichaamssappen of, in het Latijn, humores: bloed, gele gal, , zwarte gal en slijm. Al naargelang de overheersende humor, werden mensen grofweg ingedeeld in vier temperamenten. Ook aandoeningen werden toegeschreven aan een teveel of tekort aan bepaalde sappen. Het idee van de vier sappen werd door Hippocrates ontwikkeld, en door Galenus verder uitgebouwd. Het bleef overeind tijdens de gehele middeleeuwen en lang daarna, en werd pas halverwege de negentiende eeuw definitief weerlegd.

Na afloop van elke lezing kunt u de gratis toegankelijke tentoonstelling Vijf eeuwen psychiatrie – ontwikkelingen sinds De Doornenkroning van Jheronimus Bosch bezoeken. De tentoonstelling is te zien in de Oudheidkamer van de psychiatrische kliniek Reinier van Arkel in de Hinthamerstraat.
Eeuwenlang domineerde een zekere repressie de geschiedschrijving van de psychiatrie. Toch was er gelukkig ook ruimte zieke mensen om humaan te helpen. Startpunt van deze tentoonstelling is het paneel De Doornenkroning van Bosch. De vier temperamenten (humoren) waar eeuwenlang medische behandelingen op werden gebaseerd, zouden op dit paneel worden gesymboliseerd.

Prijs toelichting

De lezingen zijn gratis en alleen toegankelijk met een afgedrukte bevestiging van uw reservering. Beperkt aantal plaatsen, aanmeldingen worden behandeld in volgorde van binnenkomst, vol = vol.

UITVERKOCHT: Aanmelden voor deze Bosch Lezing is niet meer mogelijk.